بیش از یک دهه است که از فعالیت مخرب و ناسالم شرکتهای هرمی در ایران میگذرد. این شرکتها با بهرهگیری از تبلیغات فریبنده در این سالها توانستهاند تعداد قابل ملاحظهای از جوانان بیکار و حتی شاغل، بهویژه دانشجویان را به سرمایهگذاری ترغیب کنند. وجه تسمیه این شرکتها با هرم در این است که شبکه لایههای این شرکتها در سطح پایین افزایش پیدا میکند و از نظر ساختار شبکه مشتریان شبیه به هرم است.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
منبع: آرمان
«گلد کوئست» نخستین شرکت هرمی بود که بهطور گسترده در ایران شروع به فعالیت کرد. مدیران این شرکت در سال 79 در میان سردرگمی مسئولان و رسانهها، به گسترش شاخ و برگشان پرداختند و سبک نوینی از کلاهبرداری را وارد اقتصاد ایران کردند. این شرکت در سکوت مسئولان و ترفندهای اغواکننده خود تا سال 82 توانست 15 هزار نفر را جذب کند و جالبتر آنکه در هر هفته از هرکدام این افراد سادهلوح 500 هزار تومان دریافت میکرد. در این صورت حدود 300 میلیون تومان ارز در حدود یک ماه از کشور خارج میشد که این به معنای خروج 3 میلیارد و 600 میلیون تومان ارز در سال است. این شرکت تا سال 88 روزهای اوج خود را در ایران پشت سر میگذاشت، تا اینکه در این سال با مصوبه شورای امنیت، فعالیت شرکتهای هرمی جنبه امنیتی پیدا کرد و در آخرین روز اردیبهشت 89، 410 دفتر شرکتهای هرمی پلمپ و 6400 نفر از اعضای اصلی آنها دستگیر شدند.
تولدی دوباره!
اما بعد از برچیده شدن شرکتهایی نظیر گلد کوئست، گلد ماین و... این روزها بار دیگر شرکتهای هرمی که بیشتر به اسم شرکتهای بازاریابی شبکهای فعالیت میکنند، به سرعت در حال گسترش هستند. شرکتهای بازاریابی شبکهای این روزها با سلاح استدلال و منطق وارد کارزار شدهاند و مدعیاند این سبک از فعالیت یکی از شاخههای علم اقتصاد است. با توجه به کمتوجهی نهادهای مسئول، تبلیغات این شرکتها در تمام سطح شهر قابل ملاحظه است و این در حالی است که فعالیت این شرکتها کماکان در هالهای از ابهام قرار دارد. تعدادی از این شرکتها نیز که خود را دارای مجوز میدانند، اکثرا مجوزهای چندماهه دارند؛ همچنین نقل مکان دائمی، فعالیت قانونی آنها را در اذهان عمومی مورد تردید قرار داده است. در این مورد مسئولان نیز قانونی بودن این شرکتها را زیر سوال بردهاند، اما شرکتهای بازاریابی هرمی بدون هیچ واهمهای به فعالیت خود ادامه میدهند.
قانونیشدن ِ بیقانونی!
علاوه بر آنچه گفته شد، باید اشاره داشت در این میان شرکتهایی هستند که با مجوز رسمی و زیرنظر متولیان ذیصلاح به فعالیت قانونی مشغول هستند. اما گسترش روزافزون فعالیت این شرکتها آثار و پیامدهای سوء فراوانی بر اقتصاد کشور خواهد داشت. عمده محصولات در حال فروش این شرکتها در داخل کشور نیز تولید میشود و این امر در بیشتر موارد موجب خروج ارز و سرمایه از کشور میشود. در حالی که بسیاری از اجناس آنها نسبت به مشابه ایرانیشان از کیفیت پایینتری برخوردارند. در نتیجه، عدم توجه مسئولان به فعالیت این شرکتها ورشکستگی بخشهای تولیدی و عدم پیشرفت اقتصاد کشور را به همراه خواهد داشت. علاوه بر این شرکتهای هرمی که به صورت بازاریابی شبکهای فعالیت میکنند، جدیدا تعدادی از شرکتهای هرمی در تهران به وجود آمدهاند که مدعیاند در زمینه ارز و بهویژه دلار برای افراد سرمایهگذاری میکنند. افراد در این شرکتها میبایست حداقل 4 میلیون تومان سرمایهگذاری کنند و 2 نفر را به عنوان زیرمجموعه به شاخههای بالاتر معرفی کنند.
استقبال دولت از فعالیت شرکتهای هرمی
با افزایش جمعیت دانشجویی کشور در سالهای اخیر و ورود سالانه حدود 350 هزار نفر به دانشگاههای کشور هرچند بر شمار جمعیت ماهر و دانشآموخته کشور اضافه شده، اما آینده شغلی آنها با ابهام و عدم شفافیت روبهرو شده است. طبق جدیدترین آمار «صندوق بینالمللی پول» نرخ بیکاری در ایران به 66/11 درصد رسیده است. در این شرایط این شائبه به وجود میآید که دولت و نهادهای ذیربط از فعالیت این شرکتها واهمهای ندارند و حتی از گسترش آنها استقبال میکنند؛ چرا که در چند وقت اخیر با افزایش جمعیت نیروی فعال جامعه، دولتها تدبیری برای تزریق این نیروی کار به فعالیتهای تولیدی، صنعتی و خدماتی نداشتهاند و با اشباع شدن این بخشهای اقتصاد مجبورند از گسترش شغلهای کاذب و کم دوام حمایت کنند.
ثروتمند شدن تمام ایرانیان!
طبق آمار منتشر شده توسط یکی از شرکتهای هرمی بازاریابی شبکهای، ماهانه بهطور میانگین 17 هزار و 843 نفر در این شرکتها ثبت نام میکنند. اگر به صحت و سقم این آمار اعتماد کنیم، پس باید بگوییم سالانه حدود 200 هزار نفر در این شرکتها استخدام خواهند شد و با توجه به اینکه شرکتها وعده میلیاردر شدن این افراد را میدهند، این نتیجه به دست میآید که پس از گذشت چند سال تمام شهروندان ایرانی از طریق شرکتهای هرمی ثروتمند خواهند شد و این شرکتها اقتصاد ایران را نجات خواهند داد! چنین رویای کاذبی باید کافی باشد تا شهروندان خیلی هم روی این شرکتها حساب باز کنند. در واقع، علاوه بر دولتها بهتر است خود افراد نیز منطقیتر و با توجه به واقعیت موجود وارد بازار کار شوند و سادهلوحانه تن به وعدهها و فریبهای متولیان این امر ندهند.
گسترش شرکتهای هرمی؛ کاهش تولید ناخالص داخلی
یک اقتصاددان در گفتوگو با «آرمان» در این زمینه میگوید: شرکتهای هرمی و به ویژه بازاریابی شبکهای با توجه به وضعیت اشتغال در کشور، گویای پایهریزی یک برنامه اقتصادی است که سرنخ آن در اختیار کشور ما نیست. به عبارتی در حال حاضر که زمینههای اقتصادی که در برگیرنده فضای مناسب کسب و کار باشد، از بین رفته، موقعیت مناسبی برای گسترش فعالیت این نوع شرکتها به وجود آمده است. حیدر مستخدمین حسینی در ادامه میافزاید: در شرایط کنونی اشتغالزایی وجود ندارد و سطح شغلهای موجود نیز بسیار پایین است. بنابراین فضا برای گسترش این نوع شرکتها و حتی شرکتهای رسمیتر عمومیت پیدا میکند و در واقع افراد در این مسیر قرار میگیرند. باید اشاره داشت که این نوع شرکتها پتانسیل باروری اقتصادی را ندارند و در تولید ناخالص داخلی هیچ نقش مثبتی را ایفا نخواهند کرد و حتی ممکن است تولید ناخالص داخلی را کاهش دهند؛ زیرا زمانی که بخشی از نیروی فعال کشور در این مسیر فعالیت میکنند، بخشهای تولیدی از حضور آنها محروم خواهد بود و بر این اساس، شاخص تولید ناخالص داخلی کاهش پیدا خواهد کرد. بنابراین نقش شرکتهای هرمی در اقتصاد کشور صرفا بازدارنده است و فعالیت این شرکتها به نوعی سم برای اقتصاد کشورهایی مثل ما است. او ادامه میدهد: با اجرای بسته ضد رکودی که رئیسجمهور وعده اجرای آن در روزهای آتی را داده است، میتوان به ایجاد اشتغال در ماههای آینده امیدوار بود و باید منتظر ماند و دید که برنامههای دولت برای آینده اقتصاد ایران چه زمانی به اجرا گذاشته خواهد شد.
منبع: آرمان
لینک مطلب:سایت خبری انتخاب
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.