نظر مراجع در مورد بازاریابی شبکه ای

پاسخ: 

بازاریابی شبکه ای به نظر آیت الله سیستانی(1) و هم چنین به نظر تمام مراجع جایز نیست.(2)
بازا ریابی شبکه ای شبیه کار شرکت گلدکوئیست و شرکت های مشابه با آن است که به صورت هرمی و زیر شاخه دار فعالیت می کنند . هرنوع همکاری، سرمایه گذاری و فعالیت در این نوع شرکت ها به فتوای مراجع حرام و گرفتن پورسانت جایز نیست.
بر اساس فتوای فقها و مراجع : کسب مال از طریق عضویت در شرکت تجاری گلدکوئیست و گلدماین و شرکت های مشابه آن از جمله شرکتی که خصوصیات آن را بیان کرده اید و شبیه گلد کوئیست می باشد، در حکم یکی از عناوین زیر مندرج است: ربا، قمار، کلاهبرداری و نیزاز موارد خوردن مال به باطل و بناحق است. مبنای حرمت اکل مال به باطل قرآن کریم است.
فتوای مراجع بدین شرح است:
حضرات آیت الله خامنه‌ای: حکم ربا را دارد و حرام است.
آیت الله فاضل لنکرانی: حکم قمار را دارد و حرام است.
آیت الله وحید خراسانی: جایز نیست و حرام است.
آیت الله اردبیلی: عمل شبهه ناک است و اجتناب شود.
آیت الله نوری همدانی: جایز نیست و غیر قانونی است.
آیت الله بهجت: جایز نیست و حرام است.
آیت الله شبیری زنجانی: جایز نیست و حرام است.
آیت الله سیستانی: جایز نیست و تصرف در پول آن حرام است.
آیت الله صافی گلپایگانی: اشکال دارد و حرام است.(3)
آیت الله مکارم شیرازی: حرام است زیرا:
1 - اصل معامله باطل است و جنس معامله شده آن مقدار ارزش ندارد.
2 - این کار فریب دادن مردم است و کلاهبرداری محسوب می‌شود و بخت آزمایی نام می‌گیرد.
هرچند ، شرکت هرمی با شبکه ای از نظر مفهوم تفاوت دارند، ولی آنچه تا حال در معاملات اقتصادی رایج بوده ، شرکت های شبکه ای که به صورت گلد کوئیست فعالیت داشته ، برگشت شبکه ای نیز به هرمی بوده، به این معنا که همان توسعه شبکه ای به صورت زیر شاخه مانند هرمی که زیر مجموعه دارد ،فعالیت می کرده، زیرا توسعه شرکت ها به صورت شبکه ای، شبکه های فرعی به صورت زیر شاخه مانند هرمی بودن قرار می گرفته است . در نتیجه شبکه های فرعی به صورت هرمی تبدیل می شد. بعضی شبکه در مرتبه بالاتر از دیگری و دیگری به صورت یک زیر مجموعه قرار می گرفت و به صورت گلد کوئیست است.
این گونه شرکت ها یا به این نحو بازاریابی است که نتیجه فعالیت آن ها با شرکت های هرمی یکی می شود ، هر چند در مفهوم تفاوت دارند.
اگر منظور تان از شبکه ای غیر از این است ، کاملا توضیح بدهید تا پاسخ داده شود.
پی نوشت ها:
1. سؤال از دفتر آیت الله سیستانی.
2. استفتا و سؤال از دفاتر مراجع.
3. آیت الله مکارم شیرازی، بازاریابی شبکه‏اى یا کلاهبردارى مرموز، فصل ششم: پرسش‏ها و پاسخ‏ها ص 59،سؤال 1و2.